ฉมวกแทงทะลุทรวงอก ต้องผ่าตัดด่วนและดูแลแบบนาทีต่อนาที

เคส: Penetrating Thoracic Injury ในสุนัข

เมื่อเจ้าของพาน้องนวลมาที่โรงพยาบาล สิ่งแรกที่เห็นคือบาดแผลจาก ฉมวก ยาวทิ่มทะลุเข้าอกด้านขวาและปลายโผล่ไปทางซ้าย — เป็นลักษณะของ penetrating chest trauma ที่ถือเป็นภาวะฉุกเฉินขั้นสูงสุด ต้องประเมินและผ่าตัดทันที

การประเมินเบื้องต้น: ทุกวินาทีมีค่า

ทีมสัตวแพทย์ทำการ

• ตรวจสัญญาณชีพ

• ประเมินการหายใจ

• ทำ X-ray ทรวงอก ซึ่งพบว่า วัตถุแทงผ่านปอดจากขวาไปซ้าย และมี แง่งของฉมวก ที่อาจฉีกขาดเนื้อเยื่อระหว่างดึงออกได้

นี่คือสาเหตุที่ “ห้ามดึงออกเอง” โดยเด็ดขาด เพราะอาจทำให้เลือดออกในช่องอกเฉียบพลันจนเสียชีวิตได้

—————————————————–

การผ่าตัด: ต้องละเอียดและระมัดระวังที่สุด

ในการผ่าตัด ทีมศัลยแพทย์ต้อง

• เปิดช่องอกเพื่อเข้าถึงตำแหน่งฉมวก

• ค่อย ๆ ปลดแง่ง (barbs) ทีละส่วน เพื่อไม่ให้ฉีกปอดหรือหลอดเลือดเพิ่ม

• ตรวจหาความเสียหายของปอด เยื่อหุ้มปอด และเส้นเลือดรอบ ๆ

• ทำการล้างช่องอกเพื่อลดการปนเปื้อน

หลังนำฉมวกออกแล้ว จะมีการซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่ถูกทำลายและหยุดเลือด

หลังผ่าตัด: การดูแลที่เข้มข้นแบบ 24 ชั่วโมง

เนื่องจากเป็นแผลแทงทะลุช่องอก จึงต้องมีการดูแลใกล้ชิดที่สุด ได้แก่

1. ใส่ Chest Drain (สายระบายทรวงอก)

• ดูดลมที่รั่วออกจากปอด

• ระบายของเหลวหรือหนองที่ต้องเกิดขึ้นตามกลไกการอักเสบหลังการผ่าตัด

2. เฝ้าดูการหายใจทุกชั่วโมง โดยประเมิน

• อัตราหายใจ

• เสียงหายใจ

• การขยายตัวของทรวงอก

•ค่าออกซิเจนในเลือด

3. ป้องกันภาวะแทรกซ้อน เช่น

• ปอดแฟบ (atelectasis)

• Pneumothorax

• Hemothorax

• การติดเชื้อในช่องอก

•ปอดอักเสบหลังการผ่าตัด

น้องนวลต้องได้รัยาฆ่าเชื้อจุลชีพ ยาแก้ปวด ลดอักเสบ และ สารน้ำ ควบคู่กับการพักรักษาแบบแอดมิทจนสัญญาณชีพคงที่ปลอดภัย

—————————————————–

ข้อควรรู้สำหรับเจ้าของเมื่อเจอ “แผลแทงทะลุทรวงอก”

• ห้ามดึงวัตถุออกเองเด็ดขาด

• ห้ามกดและห้ามล้าง

• รีบนำส่งโรงพยาบาลสัตว์ทันที

• ให้สังเกตอาการหายใจลำบาก เขียว ซึม อย่างใกล้ชิดระหว่างเดินทาง

• หากมีเลือดออกมาก ให้กดรอบ ๆ บาดแผล (ไม่กดบนวัตถุที่ทิ่มอยู่)

ผ่าตัด: น.สพ.ธนา ศรีสองเมือง (หมอโน๊ต)

เรียบเรียง: น.สพ.นรภัทร โสภิพันธ์ (หมอพีท)