หมอไม่ได้ดูแค่กระดูกหัก แต่ดูทั้ง “โครงสร้าง ความมั่นคง และการเคลื่อนไหว” ของร่างกายสัตว์เลี้ยงเลยครับ หลายคนคิดว่าการตรวจสุขภาพประจำปีคือแค่ตรวจเลือด ฟัน หรือหัวใจ แต่ความจริงแล้ว “ระบบกระดูกและข้อ” ก็สำคัญไม่แพ้กัน เพราะเป็นพื้นฐานของการยืน เดิน วิ่ง และคุณภาพชีวิตโดยตรง
X-ray (เอกซเรย์) คือหนึ่งในเครื่องมือหลักที่หมอใช้ดูความผิดปกติ เช่น ข้อต่อเสื่อม / กระดูกผิดแนว ขาโก่ง สะโพกหลวม หรือแนวสันหลังคด โรคข้ออักเสบที่ยังไม่แสดงอาการภายนอก ในกรณี ตรวจสุขภาพประจำปี หรือ ก่อนผ่าตัด (Pre-op check) หมอจะใช้ภาพเอกซเรย์เพื่อประเมินแนวกระดูกและอวัยวะสำคัญ (หัวใจ ปอด กระดูกซี่โครง) และอาจวัด “มุมต่าง ๆ” เช่น hip angle, joint congruency เพื่อประเมินความเสี่ยงโรคข้อในอนาคต
แต่ไม่ได้มีแค่เครื่องมือเท่านั้นนะครับ หมอยังมี “maneuver หรือ specific test” ที่ใช้ตรวจด้วยมือ เช่น
– Ortolani test ตรวจภาวะสะโพกหลวมในสุนัขพันธุ์ใหญ่
– Cranial drawer test / Tibial compression test สำหรับตรวจเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าขาด
– Barden’s test, Patellar luxation grading เพื่อดูการเคลื่อนของสะบ้าหรือข้อต่อ
สิ่งเหล่านี้ช่วยให้หมอประเมินสภาพข้อต่อได้แม่นยำยิ่งขึ้นก่อนตัดสินใจรักษา
และหากต้องการความละเอียดขั้นสูง หมออาจแนะนำ CT scan หรือ advanced imaging เพื่อดูโครงสร้างเชิงลึก เช่น กะโหลก กระดูกสันหลัง หรือช่องจมูก ซึ่งให้ภาพแบบสามมิติ ช่วยวางแผนผ่าตัดหรือประเมินรอยโรคได้ดียิ่งขึ้น
วินิจฉัย: สพ.ญ.ณัฏฏ์ธวรรณ โสภิพันธ์ (หมอพลอย)
เรียบเรียง: น.สพ.นรภัทร โสภิพันธ์ (หมอพีท)


